پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله)، حوادث دردناکی برای حضرت فاطمه زهرا (س) رخ داد و در نهایت منجر به شهادت آن حضرت شد.
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) ثمره ازدواج پیامبر (ص) و حضرت خدیجه (س) هم چنین همسر امیرالمومنین علی (علیه السلام) و مادر امام حسن (ع)، امام حسین (ع)، حضرت زینب (س) و حضرت ام‌کلثوم (س) هستند. والا مقام‌ترین و برترین بانوی جهان در نزد مسلمانان حضرت زهرا (س) است که پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، در سال ۱۱ هجری قمری به شهادت رسیدند.
تاریخ سالروز شهادت حضرت زهرا (س) در تقویم شمسی ۱۴۰۲
تاریخ شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) در تقویم شمسی با یکشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۲ برابر با ۱۷ دسامبر ۲۰۲۳ میلادی و ۳ جمادی الثانی سال ۱۴۴۵ قمری است. در تقویم رسمی ایران ۲۶ آذر ۱۴۰۲ به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س) تعطیل رسمی است.
دهه فاطمیه چیست؟
ایام شهادت حضرت زهرا (س) در بین شیعیان به ایام فاطمیه معروف است. تاریخ شهادت حضرت فاطمه (س) در دو تاریخ ۱۳ جمادی‌الاول تا ۳ جمادی‌الثانی قرار دارد. درباره علت شهادت حضرت زهرا (س) روایات مختلفی وجود دارد و تاریخ‌های متفاوتی را عنوان کرده‌اند، که از این بین سه روایت اصلی شهرت دارد. محققان تاریخ اسلام معتقدند روایت سوم یعنی ۹۵ روز بیشتر مورد توجه و سندیت تاریخی است ولی مراجع تقلید و اهل معرفت به مؤمنان توصیه می‌کنند که هر سه دهه را به عزاداری بپردازند.
- روایت ۴۰ روز بعد از رحلت رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله که مصادف با ۸ تا ۱۰ ربیع‌الثانی است و دهه اول نامیده می‌شود.
- ۷۵ روز بعد از رحلت رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله مصادف با ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاولی که دهه دوم است.
- ۹۵ روز بعد از وفات رسول‌الله (ص) که دهه سوم نامیده می‌شود، مصادف با ۱ تا ۳ جمادی‌الآخر است.
ایام فاطمیه چند روز است؟
ایام فاطمیه ۶ روز است، ۳ روز در ماه جمادی‌الاول و ۳ روز در ماه جمادی‌الثانی اما به صورت دهه برگزار و در عرف مردم به دهم تا بیستم جمادی الاول بنابر روایت ۷۵ روز دهه فاطمیه اول و از اول تا دهم جمادی الثانی، که بنابر روایت ۹۵ روز دهه فاطمیه دوم گفته می‌شود.
دهه اول فاطمیه ۱۴۰۲
دهه اول فاطمیه از دوشنبه ۶ آذر ۱۴۰۲ مصادف با ۱۳ جمادی الاول و ۲۷ نوامبر ۲۰۲۳ شروع می‌شود.
دهه دوم فاطمیه ۱۴۰۲
دهه دوم فاطمیه از یکشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۲ مصادف با ۳ جمادی الثانی ۱۴۴۵ و ۱۷ دسامبر ۲۰۲۳ شروع می‌شود.
نحوه شهادت حضرت زهرا (س) از دیدگاه شیعه
پس از رحلت پیامبر (ص) با توجه به سفارش‌های پیامبر به خلافت و جانشینی علی بن ابی‌طالب (ع) گروهی از صحابه حضرت علی (ع) و بنی هاشم و افرادی دیگر از بیعت با ابوبکر امتناع کرده و در خانه حضرت زهرا (س) تحصن پیدا کردند از آن سو طرفداران خلافت ابوبکر، به رهبری عمر بن خطاب، به درب خانه حضرت زهرا (س) آمدندتا از حضرت علی (ع) و مخالفان خلافت ابوبکر بیعت اجباری بگیرند. عمر بن خطاب تهدید کرد که اگر اهل خانه بیرون نروند خانه را آتش خواهد زد. حضرت زهرا (س) در هنگام حمله عمر بن خطاب و همراهانش حضرت محسن (ع) را باردار بودند که پس از حمله و مقاومت حضرت زهرا (س)، عمر آتش طلبید و آن را بر در خانه شعله ور ساخت و سپس در را فشار داد و باز کرد و داخل شد! حضرت زهرا (س) به طرف عمر آمد و فریاد زد: یا ابتاه، یا رسول اللَّه! عمر شمشیر را در حالی که در غلافش بود بلند کرد و بر پهلوی فاطمه زد. آن حضرت ناله کرد: یا ابتاه! عمر تازیانه را بلند کرد و بر بازوی حضرت زد. حضرت زهرا (س) به گونه‌ای میان درب و دیوار آسیب دیدند که علاوه بر صدمه‌های سخت، جنین ایشان نیز سقط و در نهایت همه این رویدادهای تلخ و دردناک ایشان را به بستر بیماری کشاند و منجر به شهادتشان شد.
در روایتی منسوب به امام صادق (ع) آمده است که آن حضرت فرمود: آنچه که باعث قتل مادرم سلام الله علیها شد همان غلاف شمشیری بود که قنفذ بر او زد.
نحوه شهادت حضرت زهرا (س) از دیدگاه اهل سنت
برخی از دانشمندان اهل سنت برای حفظ موقعیت خلفا از بازگو کردن این قطعه از تاریخ خودداری نموده‌اند؛ از جمله ابن ابی الحدید در شرح خود می‌گوید: «جساراتی را که مربوط به فاطمه زهرا (س) در میان مسلمانان نقل شده، تنها شیعه آن را نقل کرده است.» ولی با این وجود تعداد زیادی از علمای اهل سنت نتوانستند به روی واقعیت پرده بپوشانند هر چند که تمام واقعه را نقل نکرده‌اند و تنها مختصری به آن اشاره نموده‌اند.
محل دفن حضرت زهرا (س)
حضرت زهرا (س) به همسرشان حضرت علی (ع) سفارش فرمودند که هنگام شب او را غسل دهد و کفن کند و به خاک بسپارد تا کسانی که به او ستم کردند در مراسم ایشان شرکت نکنند و همچنین تصمیم گرفتند که قبرشان مخفی بماند. حضرت علی (ع) ایشان را در تاریکی شب به خاک سپردند و قبرشان را مخفی نمودند. امیر المومنین (ع) پس از دفن همسر خود در قبرستان بقیع چهل صورت قبر ساخت تا قبر همسرشان مشخص نشود.
درباره محل دفن حضرت فاطمه (س) سه نظریه وجود دارد:
- قبرستان بقیع
- در محل روضه (بین منبر و خانه پیامبر) که پیامبر فرمود باغی است از باغ‌های بهشت
- خانه حضرت فاطمه (س)
